Beer Kit Brewing
Evde bira yapımı dünyasına hoş geldiniz!
Bu yazımızda, ev biracılığının başlangıç noktası olan kitle bira yapımının aşamalarından bahsedeceğiz. Evde bira kiti kullanarak bira yapmak oldukça kolay ve sonucunda oldukça kaliteli biralar içebilirsiniz. Minimum yatırım gerektirdiğinden dolayı hemen hemen herkesin ev biracılığına başlangıcı kit birası ile oluyor. Evde kit ile bira yapımında gereken malzemelerin neler olduğu ve yapım süreci ile birlikte anlatıma başlayacağız. Daha sonrasında ise şişeleme işlemini anlatacağız. Umarım kafanızdaki soru işaretlerini kaldırabileceğimiz bir yazı olur. Sorularınız olursa iletişim bölümünden bize ulaşmayı unutmayın. Stout fıçılamak istiyorsanız da, ilk önce şu yazımızı okumanızı öneririz.
Gerekli malzemeler;
-
Bira kiti(şerbet özü ve maya),
-
Fermantasyon kovası,
-
Hava tıpası,
-
PBW ve Starsan,
-
Karıştırma kaşığı,
-
Sünger,
-
Kettle(olmazsa olmaz değil, ocakta yavaş yavaş da kaynatabilirsiniz suyu),
-
25 lt su,
-
Fısfıs(Bira yapımının olmazsa olmazı)
-
2 adet geniş kap(PBW ve Starsan için, ben 5lt'lik plastik su şişelerinin kafa kısmını keserek elde ediyorum)
-
Konserve açacağı,
-
Fırın Eldiveni,
-
Ölçekli damlalık(zorunlu değil ancak kolaylık sağlıyor)
Eğer piyasada satılan başlangıç kitlerinden aldı iseniz, 1 ile 5 arasındaki malzemeler zaten elinizde vardır. Diğer malzemeleri ise bulması oldukça kolay, gündelik ihtiyaçlar. Ölçekli damlalığı da Starsan'le birlikte gönderiyorlar genelde büyük seçim aldığınızda. Şimdi gelelim biranın yapımına.
Bira Kitini Kaynar Suya Koy ve Yumuşamaya Bırak
Piyasada satılan bira kitlerinin çoğundan 1 ya da 2 tane konserve şerbet çıkıyor. Kitimizdeki her bir konserve için 1 litre suyu kaynatalım, daha sonra bu konserveleri genişçe bir kabın içine(kaynar suya dayanabilmesi lazım) alıp üzerlerine kaynamış suyumuzu dökelim. Biz diğer işlemlerimizi yaparken, kaynamış su şerbeti yumuşatacak ve böylelikle kolaylıkla kovamıza dökebileceğiz.
Tüm malzemeleri PBW'le, Bolca Durula, Starsan'le
PBW: 1 Lt'ye 3 çay kaşığı(12g)
Starsan: 1 Lt'ye 1 çay kaşığı(1,5ml)
Bira yapımının en kritik noktası temizlik. Kullandığımız aletlerin temizliğinin yeterli yapılmaması, biramızın kontamine olmasına ve hedeflediğimiz tat ve kaliteye ulaşmamıza engel olacaktır.
2 litre ılık suyu geniş kabımıza dökelim, üzerine PBW'yi ekleyelim ve tamamen çözünene kadar karıştıralım. Suyun ılık olması çözünme işlemini kolaylaştıracaktır ancak dilerseniz soğuk su ile de yapabilirsiniz.
2 litre suyu diğer geniş kabımıza dökelim, üzerine Starsan ekleyelim ve çözünene kadar hafifçe karıştıralım.
Tıpa, konserve açacağı gibi yapım sırasında kullanacağımız tüm malzemeleri, sökülebildikleri kadar parçalarına ayırıp temizlememiz gerekmektedir.
Temizleyici sıvılarımız hazır olunca, kullanacağımız tüm aletleri PBW'li kabımıza alıp güzelce temizleyelim. PBW ile temizlediğimiz herşey, kullanılmadan önce sudan geçirilmeli ve Starsan'lenmelidir!
Aletleri temizledikten sonra çok iyi durulayalım ve Starsan bulunan kaba atalım. Bu aletler kullanacağımız zamana kadar Starsan'li suyun içinde bekleyecekler.
Kovayı PBW'le, Bolca Durula, Starsan'le
Gelelim kovamızın temizliğine. Kovamızı ilk önce bir miktar kaynar su ile arındıralım. Ben bunun için kovanın musluğunu takıyorum, 2 litre suyu kaynatıp kovaya döküyorum. Kapağını kapatıp iyice çalkaladığımda kaba temizlik yapılmış oluyor. Sonra suyu döküyoruz.
Daha önceden geniş kabımıza hazırladığımız PBW'yi kovaya döküyoruz. Süngerimizle çok bastırmadan tüm yüzeyi siliyoruz. Burada eğer bulaşık süngeri kullanıyorsanız, süngerin sadece sarı bölgesi ile plastik yüzeye değdiğinizden emin olun. Kovanın iç yüzeyinin çizilmesi o çiziklerde bakteri yaşamasını kolaylaştıracağından, biranızı kontamine edebilir. Karıştırma kaşığınızı ve kova kapağını da bu esnada PBW ile güzelce temizleyin.
Tüm yüzeyi sildikten sonra, musluğun temizliği için, kova içindeki PBW'li suyu musluktan akıtarak geniş kaba geri alıyorum. Bu işlemi 2-3 kez yaptıktan sonra musluğu kapıyorum, kovayı tazyikli su ile temizliyorum, ve musluğu tekrar açarak içinden bolca su geçirerek PBW'nin tamamen uzaklaştığından emin oluyorum. Karıştırma kaşığı ve kapağı da aynı şekilde su ile bolca yıkıyorum.
Kovanın temizliğini Starsan'leyerek bitireceğiz. Kovanın içine 2 litre su ve Starsan koyduktan sonra karıştırma kaşığını da içine atıp kapağını kapatıyoruz. Bolca çalkalayıp kenara koyuyoruz. Bu noktada kovanın içi köpük dolmuş olacak.
Konserve İçindeki Şerbeti Kovaya Dök
Artık şerbetimizi kovamıza alabiliriz. Bunun için ilk önce 2 litre suyu kaynatıyoruz. Bu suyu konserve içindeki şerbeti alırken kullanacağız.
Kovamızı açıp içindeki sıvı haldeki Starsan'li suyu fısfısımızın içine döküyoruz. Kalan köpüğü almaya çalışmayın çünkü o köpüğün biramıza zararı yok. Genellikle insanlar bu noktada kararsız kalıyorlar. Köpüğü ellemeyin arkadaşlar :)
Fısfıs ile konserve açacağımızın ve konservemizin üzerine bolca Starsan püskürtüp dezenfekte ediyoruz. Fırın eldivenimizi giyelim. Sonra konserve açacağı ile konservemizi açıp içindeki şerbeti kovamıza döküyoruz. Şerbet tamamen akışkan olmadığı için konserve içinde bolca şerbet kalacak. Kaynattığımız suyu konserve içine döküp konserveyi dairesel hareketlerle çalkalayarak içindeki şerbeti tamamen suya almaya çalışalım. Daha sonra suyu kovaya dökerek şerbeti kovaya aktarmış olacağız. Bu işlemi dilediğiniz kadar yapabilirsiniz. Ancak genelde 2 kere yetiyor.
Tüm şerbeti kovaya aldık. Bu aşamada kovada sıcak su ile birleşmiş şerbet bulunmakta. Şerbetin sıcak olduğu an, kontamine olmaya en açık olduğu andır arkadaşlar. Bakteriler sıcak ve nemli bölgeleri severler, dolayısı ile şerbet sıcak iken çok dikkatli olmalısınız. Dezenfekte olmamış hiçbir şey şerbet, kova ya da şerbete değecek aletlerle temas etmemelidir.
Kovaya su ekleyerek 23 litreye tamamla
Kovaya su eklemeye başlıyoruz. Bir yandan da şerbeti hafif hareketlerle güzelce karıştırın. Suyu dökmeye başladığımızda kovamızda kaynar su ile şerbet karışımı bulunmakta, dolayısı ile karışım sıcaklığı yüksektir. Kontaminasyon ihtimalini düşürmek için köpürtmeden karıştırmamız gerekiyor bu aşamada. Ancak kovaya su koydukça sıcaklık düşecektir. Şerbet soğuduktan sonra dilediğiniz kadar köpürterek karıştırabilirsiniz. Karıştırma kaşığınızı şerbetin içinden çıkarıp bakın, üzerinde katı ya da yoğun halde şerbet kalmasın. Bu şerbeti tam çözemediğinizi, kovanın çeşitli bölgelerinde şerbetçe yoğun ve akışkan olmayan bölgelerin olduğunu gösterir. Güzelce karıştırıp bırakın.
Varsa Ölçüm Aleti ile Gravity Ölçümü Yap
Elinizde varsa, şerbetinizin gravity'sini ölçüp not edin. Bunun için daha önceden PBW-Su-Starsan üçlüsünü uyguladığınız örnek alma çubuğunuz ile ölçüm kabınıza şerbet alıp, hidrometreyi içine bırakarak yoğunluğunu ölçebilirsiniz.
Şerbeti Oksijenize Et
Bu noktada şerbetimizin içine oksijen yedirerek, mayalarımızın rahatça çoğalabileceği, oksijen olarak yoğun bir ortam oluşturmamız gerekiyor. Bunun için dilerseniz kovanın kapağını kapatıp, hava tıpasını parmağınızla kapatarak çalkalamayı deneyebilirsiniz. En başlarda ben de bu şekilde yaptım. Ancak tek başınıza yaklaşık 25 kilo kocaman kovayı kaldırıp çalkalamak kolay değil, bir de fışkırmasın diye bir parmağınız kova kapağındaki delikte olmalı. Daha sonra bununla uğraşmamak için oksijen tüpü aldım ve hava taşı ile oksijen veriyorum artık. Bu sayede hem saf oksijen vererek verimi artırıyorum hem de kovayı çalkalama derdinden kurtulmuş oluyorum. Tüm malzemelerin tedarik işlemlerini Malzemeler ve Temini isimli sayfamızda anlattık. Aslında tam tahıl işlemi için almıştım ama bu aşamadan sonra kit de yapsanız tahıldan da yapsanız süreç değişmiyor. Lazım olan malzemeler aynı.
Şerbetimiz oksijen aldıkça üstünde köpük çoğalacak. Ne kadar çok köpük o kadar iyi.
Mayayı Dök, Kapat ve Kovayı Uygun Yere Taşı
Şerbetimizi oksijenize ettikten sonra üstündeki köpüğü mümkün olduğunda kenarlara çekerek açtığımız boşluktan mayamızı dökelim. Ne kadar geniş alana yayarsanız o kadar iyi ancak, maya her türlü şerbeti bulup çoğalacaktır, o yüzden çok kafanıza takmayın.
Mayamızı ekledikten sonra kapağı kapatıyoruz, 3 hafta boyunca dinleneceği yere alıyoruz, ve de hava tıpasını takıyoruz. Tıpayı takmadan önce tıpanın gireceği yere Starsan sıkarak dezenfekte edin. Daha sonra tıpanızın içine de Starsan sıkarak uygun seviyeye kadar doldurun.
Geçmiş olsun :) Kurulumu tamamladınız. Artık biranızı içmeye çok yakınsınız. 2-3 hafta içerisinde fermantasyon tamamlanacak ve şişelemeye geçeceğiz. Fermantasyonun tamamlandığını anlamanın tek kesin yolu ölçüm yapmak. 2 hafta geçtikten sonra ölçüm alın. 3 gün aralıklarla aldığınız ölçümlerde aynı değeri görmeye başlarsanız fermantasyon tamamlanmış demektir.
Bundan sonraki aşama ise Şişeleme ya da Fıçılama. Her iki yöntemin de artı ve eksi yönlerinden bahsettiğimiz sayfamıza göz atabilirsiniz. Şimdilik hoşçakalın. Sorularınız için iletişime geçmekten çekinmeyin. Herkese iyi kurulumlar :)
Not: 5lt'lik pet şişe aldı iseniz 25lt su için, şişeleri atmayın, siz de benim yaptığım gibi kafa kısmını keserek PBW ve Starsan için kullanabilirsiniz.